Zoals ik in mijn vorige blog schreef heeft kleur een taak en een functie. In dit blog ga ik in op een praktijkvoorbeeld waarin kleur haar taak  bewezen vervult.

De praktijk

Het is alweer 6 jaar geleden dat ik een ontwerp heb gemaakt voor de afzonderingsruimten van Parnassia. De Projectleider Vastgoed Beheer PBG Parnassia Bavo Groep schreef destijds in haar aanbeveling: “ Zeer betrokken en deskundig! Perfect kleurenplan voor onze afzonderingsruimten gemaakt.”  Nu, zes jaar later, wordt mijn ontwerp nog steeds toegepast en volgens de projectleider is het een uitstekend ontwerp, zoals zij mij onlangs schreef. De ervaring leert hier dat kleur een belangrijke factor is in de omgeving en dat kleur invloed heeft op ons gedrag en onze gemoedstoestand.

Het ontwerp

Een afzonderingsruimte kun je niet stylen, geen mooie materialen gebruiken en heb je niets aan trend en mode. Dit is de werking van kleur in haar meest pure vorm. Je kunt het ontwerp niet verkopen in een mooi ingepakt verhaal, of met een prachtige visualisatie.  Er zijn immers alleen vier muren, een vloer, een plafond en een bank. Meer is het niet, men kan zich nergens achter verbergen. Geen in onze ogen rustgevend behang met een bos of iets dergelijks. Sommige zien hier demonen in, dus alles is kaal. De gebruikers van de ruimte, manische of psychotische patiënten hebben eveneens een boodschap aan jou als ontwerper. Zij reageren intuïtief op de omgeving. Wellicht is het feit dat het ontwerp na 6 jaar nog steeds succesvol wordt toegepast om de patiënten sneller tot rust te laten komen, het beste bewijs dat kleur wel degelijk invloed heeft op ons gedrag, gemoedstoestand en welbevinden.

De basis

De afzonderingsruimte is ontworpen vanuit de psychologie van de waarneming, toegespitst op de gebruiker en de psychologie van kleur. De psychologie van kleur is gebaseerd op de energie van de golflengtes van kleur. Kleur is een onderdeel van het elektromagnetisch spectrum, net zoals b.v. radiogolven. En net zoals bij geluid heeft elke golflengte een eigen energie. Zo piepen hoge tonen in je oren en voel je een zware bas in je buik. De verschillende golflengtes van kleur hebben een soortgelijk effect. Korte golflengtes genereren een andere gemoedstoestand dan lange golflengtes. Kleur, in tegenstelling tot geluid, ervaren wij doorgaans onbewust, echter het effect is vergelijkbaar.

 

 

 

 

 

 

Kennis toepassen

We kunnen de kennis van de psychologie van kleur en waarneming inzetten om onze omgevingen te verbeteren. Deze wetenschap beperkt zich niet tot het kleurgebruik in de psychiatrische omgeving, maar we kunnen het overal toepassen. In scholen, gezondheidszorg, kantoren en noem maar op. Deze omgevingen zullen beter renderen in alle opzichten.

De ervaring

De ervaring  met de afzonderingsruimte leert ons, althans mij en mijn opdrachtgever, dat ontwerpen vanuit de psychologie van de waarneming en kleur betere resultaten geeft. De ervaring leert ons ook dat het toepassen van deze wetenschap met betrekking tot onze omgeving nog in de kinderschoenen staat. Zo konden we vorig jaar vernemen dat Rijkswaterstaat, die overigens op hun site beweert in te zetten op leefbaarheid, met het nieuwe kantoor de plank totaal missloeg. Het was zelfs in het nieuws bij AvroTros. Er werd geklaagd over de verschrikkelijk lelijke zwarte muren in het gebouw. Het zou doen denken aan een mausoleum of een crematorium. Inmiddels zijn ze al met de witkwast bezig geweest, maar dat heeft volgens de gebruikers nog weinig effect. Kosten van deze verbouwing 267 miljoen belastinggeld, dus ook uw geld. U begrijpt waarschijnlijk al wel dat zwarte muren wit schilderen ook niet de oplossing is. Kleur kan hier haar functie niet tot haar recht laten komen, met alle gevolgen van dien. Een deskundig kleuradvies zorgt direct voor goede resultaten en bespaart de belastingbetaler veel geld. Het wordt tijd dat we kleur een serieuze plaats laten innemen in onze omgevingen en ontwerpen. Het lijkt mij evident dat dit in ons aller belang zal zijn.

Nog even dit

Het kantoor van Rijkswaterstaat wordt vergeleken met een crematorium. In mijn optiek zou een crematorium, waar wij afscheid nemen van onze dierbaren, een meer troostend karakter moeten hebben en dat is per definitie geen zwart.