Wees welkom om mijn site te bekijken en laat een berichtje achter.

Een gelukkige omgeving.

Hoe creëer je een omgeving waarin je mensen uitnodigt om gelukkig te zijn? Van welke factoren is dit afhankelijk en wat is nu geluk eigenlijk. Een zoektocht.

Om hier een zinvol antwoord op te geven, overigens geen absoluut antwoord, moeten we eerst definiëren wat geluk nu eigenlijk is. Volgens het woordenboek: “De situatie waarin onze diepste behoeften zijn verwezenlijkt: geluks-situatie, de subjectieve indruk, en het daarmee gepaard gaande gevoel dat men zich in zo’n situatie bevindt, geluksgevoel. De diepste behoefte van mens.

Hiermee komen we natuurlijk niet zo heel ver, want welke situatie verwezenlijkt onze diepste behoefte? Dit kan natuurlijk voor eenieder van ons anders ingevuld  zijn. Dit kan men ook zeggen over behoefte. We hebben lang niet allemaal dezelfde behoeftes. De een wordt gelukkig van het rijden in een Ferrari en de ander van een goed glas wijn of een bezoek aan Disneyland. Kortom een lastige problematiek.

Onderzoek.                                                       

Op internet kwam ik een citaat tegen van Dr. Gerbert Bakx. Hij studeerde wetenschappen, geneeskunde en filosofie en noemt geluk de moeder van alle waarden. Hij schrijft op zijn site, ik citeer: “Ik geloof dat individueel welzijn een voorwaarde is voor maatschappelijk welzijn terwijl omgekeerd de maatschappelijke context een kader voor individueel welzijn kan scheppen. Alles wat je voor de samenleving doet, doe je ook voor jezelf en alles wat je voor jezelf doet kan een bijdrage aan de samenleving zijn. Het creëren van geluk is veel belangrijker dan het creëren van koopkracht of rijkdom.” Kijk, hier kon ik mij wel in vinden. Dit sloot naadloos aan bij mijn eigen pragmatische motto: “Word je er blij van!” Het sturen op de geluksfactor bewerkstelligt immers zoals al eerder werd genoemd de diepste behoefte van de mens en heeft zijn afspiegeling op de samenleving.

Een contact.

Via Linkedin heb ik ook contact met een geluksdoctorandus. Hij is van huis uit onderwijssocioloog en studeerde af als doctorandus filosofie in geluk. Hij reageerde op een opmerking van mij over het belang van het creëren van positieve leefomgevingen. Hij schreef:  “We kunnen een capsule naar Mars sturen, maar vergeten de kennis die om de hoek ligt.” Kijk dit was dus meteen ook pijnlijk duidelijk en kernachtig. Vergeten kennis.  We hebben inmiddels een lang en boeiend gesprek gevoerd. Hier komen we al een beetje in de buurt van de omgevingsfactor. Want wat is er nu op sociaal maatschappelijk vlak beter te realiseren om mensen gelukkig te maken dan ze hier met de omgeving toe uit te nodigen.

De architectuur van het geluk.

Dit is de titel van een boek geschreven door Alain de Botton. Alain de Botton is van Zwitserse afkomst en een Brits hedendaags schrijver en filosoof.  Hij schrijft in zijn boek: “Hoewel een mooi gebouw soms een positieve uitwerking op ons humeur kan hebben, komt het ook voor dat zelfs de fraaiste locatie niet in staat is onze neerslachtigheid en mensenhaat te verdrijven.” Hieruit kunnen we concluderen, zoals ik al stelde, dat je mensen met een belevingsgerichte omgeving slechts uit kunt nodigen om gelukkig te zijn. Opmerkelijk is wel dat ik bij mijn zoektocht steeds weer stuitte op filosofen en niet op andere disciplines die professioneel de omgeving mede vorm geven.

De omstandigheid.

De uitnodiging moet natuurlijk wel aansluiten bij de verwachtingen. Wat dat betreft zijn we niet echt verwend in Nederland, dus is het een uitdaging om deze verwachtingen positief te overtreffen. Met het aansluiten op de verwachting bedoel ik, dat we bij iedere situatie een ander verwachting over de omgeving in ons hoofd hebben.  Als ik naar de kermis ga dan verwacht ik veel beweging, lawaai en zoete geuren, veel kleur en felgekleurd kunstlicht. Qua sfeer brutaal en aanwezig. Ga ik daarentegen naar een gotische kathedraal, dan verwacht ik stilte, serene rust, kleur en daglichttoetreding door de gebrandschilderde ramen. Qua sfeer sereen, kleur- en troostrijk. Op de kermis en in de kerk kunnen echter nagenoeg dezelfde kleuren voorkomen. Het verschil zit hem onder andere in de vormgeving, de verhoudingen, de structuur, het type licht, de lichttoetreding, de translucentie, de materialisering en de al of niet aanwezige geluiden en geuren.

Beleving en geluk.

De beleving van geluk is dus van allerlei factoren afhankelijk. Persoonlijk en maatschappelijk welzijn, de fysieke omstandigheden en de juiste uitnodiging. Als ontwerper heb je enkel de regie over de uitnodiging. Het is dus belangrijk om hierin de juiste snaar te raken. Kijk, het voorbeeld van de kermis en de kerk mag iedereen duidelijk zijn, maar persoonlijk zie ik veel uitnodigingen die hierin zwaar tekort schieten.

Kleur, muziek en uitnodigen.

Enkele jaren geleden heb ik een onderzoek gedaan op welke manier wij kleur als visueel geluid gemeenschappelijk ervaren. Hieraan hebben 2235 mensen deelgenomen. Vraag een was: “Waar kunt u het langste naar kijken?” Hier werd het volgende plaatje getoond. Tachtig procent gaf aan dat de pastelkleuren hun voorkeur hadden. Zowel mannen als vrouwen en verdeeld over alle leeftijden. Hierna kwamen vragen waarbij een schaakbordpatroon met kleuren werd getoond. De vraag was: “welke soort muziek denkt u dat dit is en hoe hard denkt u dat het staat?” Bij het zien van een harmonieus pastelkleurig palet koos nagenoeg iedereen voor een wiegeliedje en dat het heel zacht staat. Een harmonieus kleurenpallet in meer verzadigde (meer felle) kleuren was de uitkomst: een kinderliedje of popmuziek en het staat vrij hard. Een dis-harmonieus pallet van verzadigde en pastelkleuren leverde een grote diversiteit aan antwoorden op. Dit wil zeggen dat wij, indien het aanbod duidelijk is, hier ook nagenoeg universeel op reageren. Bij een onduidelijk aanbod was het tegenovergestelde het geval. Om nu terug te komen op het uitnodigen tot meer geluksgevoel. Harmonie ervaren mensen als prettig. We herkennen dit bewust of onbewust. Een verleidende uitnodiging hangt nauw samen met harmonie en de toon die de muziek, c.q. de uitnodiging, maakt.